Oczyszczalnia ścieków

Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Białej Piskiej eksploatuje jedną miejsko-wiejską oczyszczalnię ścieków  zlokalizowaną przy ulicy Batorego w Białej Piskiej.

Informacje ogólne

Oczyszczalnia mechaniczno-biologiczna z podwyższonym usuwaniem biogenów

Przepustowość oczyszczalni:

• Q _dśr – 1300 m³/dobę
  
• Q _dmax – 1690 m³/dobę

Powierzchnia terenu – 1,6873 ha

RLM Oczyszczalni – 14 520 RLM

Stopień redukcji zanieczyszczeń (dane za rok 2023):

• fosfor ogólny 96,3%
• azot ogólny 87,5%
  

Kronika Oczyszczalni

Oczyszczalnia Ścieków w Białej Piskiej została oddana do eksploatacji w 1993 roku. Stan techniczny oczyszczalni ścieków po prawie 20-letnim użytkowaniu był mocno wyeksploatowany. Występowała duża awaryjność urządzeń, technologia oczyszczania nie była efektywna oraz należało przygotować się do przyjęcia większej ilości ścieków z nowo kanalizowanych miejscowości. W związku z tym w latach 2010 – 2012 dokonano pierwszej modernizacji oczyszczalni w celu zwiększenia efektywności i wydajności oczyszczania ścieków oraz dostosowania do istniejących wymogów prawnych, korzystając z dofinansowania z programu: „Rozbudowa i modernizacja infrastruktury wodno-ściekowej w Regionie Wielkich Jezior Mazurskich – MASTERPLAN dla Wielkich Jezior Mazurskich Gmina Biała Piska. Zadanie Modernizacja oczyszczalni ścieków w Białej Piskiej”.

Technologia

Oczyszczanie ścieków odbywa się metodą mechaniczno – biologiczną przystosowaną do zintegrowanego usuwania związków węgla, azotu oraz fosforu. Oczyszczalnia Ścieków oczyszcza ścieki socjalno- bytowe z terenu miasta i gminy Biała Piska, które doprowadzane są  siecią kanalizacyjną oraz dowożone wozami asenizacyjnymi a także ścieki technologiczne z procesu oczyszczania.

Proces technologiczny składa się z trzech etapów:

• oczyszczanie mechaniczne
• oczyszczanie biologiczne
• przetwarzanie osadów.

Ścieki dopływające na teren oczyszczalni trafiają do tłoczni głównej. Do pompowni tej trafiają również ścieki dowożone. Następnie tłoczone są do budynku sit, gdzie zamontowane są dwa sita. Na sitach następuje separacja części stałych tzw. skratek. Skratki są odwadniane i transportowane do kontenerów. Po sitach ścieki spływają do piaskowników wirowych gdzie następuje separacja ze ścieków zanieczyszczeń mineralnych tj. piasku. Po oczyszczeniu mechanicznym ścieki przepływają do części biologicznej oczyszczalni. Oczyszczanie biologiczne na oczyszczalni odbywa się w dwóch niezależnych ciągach. Każdy z ciągów posiada komorę defosfatacji SDF, denitryfikacji SDN, nitryfikacji SN oraz osadnik wtórny OW. Osady nadmierne usuwane są pompą z pompowni osadów PPO do komory stabilizacji osadu SSO.

Procesy zachodzące w reaktorach oczyszczania biologicznego obejmują:

1. utlenianie związków organicznych zawartych w ściekach (wyrażone jako redukcja BZT5)
2. utlenianie związków azotowych zawartych w ściekach do azotanów (nitryfikacja)
3. utlenianie związków azotowych zawartych w ściekach do azotu gazowego (denitryfikacja)
4. wbudowywanie związków fosforu zawartych w ściekach w biomasę osadu czynnego (defosfatacja biologiczna) wyrażona jako redukcja fosforu ogólnego
5. synteza biomasy osadu czynnego wyrażona jako przyrost masy osadu, który dla zachowania równowagi usuwany jest z układu jako tzw. osad nadmierny.
6. stabilizacje tlenowa osadu zachodząca jednocześnie w trakcie prowadzonego procesu oczyszczania.

Ścieki mechanicznie oczyszczone trafiają do komory defosfatacji gdzie są mieszane z osadem recyrkulowanym z osadnika wtórnego, następnie masa osadowa przepływa do komory denitryfikacji. Do komory denitryfikacji pompowany jest natleniony osad z komory nitryfikacji, tzw. osad cyrkulowany. Kolejną fazą oczyszczania jest napowietrzanie ścieków w komorze nitryfikacji. lntensywność napowietrzania sterowana jest na podstawie pomiaru tlenu rozpuszczonego, Napowietrzanie odbywa się przez wprowadzenie sprężonego powietrza wytwarzanego przez dmuchawy. Mieszanina ścieków z osadem przepływa przez koryto przelewowe do osadnika wtórnego. Osad opada na dno osadnika a ścieki oczyszczone przelewem pilastym przedostają się do zbiorczego kanału odprowadzającego i do odbiornika. W celu zabezpieczenia oczyszczalni przed wahaniami stężeń fosforu w ściekach oczyszczonych przewidziano wspomaganie chemiczne. Wykonano stację dawkowania preparatu PIX.

Osady nadmierne są stabilizowane powietrzem w komorze SSO. Przewidziano dwie komory stabilizacyjne. Osad w komorze jest odwadniany i stabilizowany tlenowo oraz przekazywany na prasę.

Tłocznia główna

Wykonano pompownię jako kompaktową tłocznię o parametrach Q= 150 m³/h, H= 10 m z trzema pompami o mocy 7,5 kW każda. Na kolektorze tłocznym zainstalowano przepływomierz elektromagnetyczny DN 200 mm. Działanie tłoczni jest następujące. W klasycznej przepompowni (mokrej) ścieki doprowadzone kanałem grawitacyjnym wpływają bezpośrednio do zbiornika retencyjnego. W przepompowniach z separacją ciał stałych ścieki wpływają do zbiornika tłoczni umieszczonej w suchej komorze, a następnie rozprowadzane są do poszczególnych separatorów. Z separatorów podczyszczone ścieki pozbawione ciał stałych, osadów i elementów wleczonych spływają grawitacyjnie poprzez elementy hydrauliczne pomp do zbiornika tłoczni. W przypadku pracy, którejkolwiek z pomp ścieki dopływają jedynie do separatora połączonego z pompą niepracującą. Zadane poziomy ścieków w zbiorniku tłoczni kontrolowane są za pomocą miernika ultradźwiękowego (w opcji możliwość zastosowania innych typów czujników). Urządzenie zabezpieczająco – sterujące po otrzymaniu sygnału iż osiągnięte zostały zadane poziomy ścieków w zbiorniku uruchamia lub zatrzymuje odpowiednie pompy. Uruchomiona pompa zasysa podczyszczone ścieki i wtłacza je do separatora znajdującego się w osi króćca tłocznego pompy. Energia strumienia pompowanych ścieków porywa znajdujące się w separatorze ciała stałe kierując je do rurociągu tłocznego przepompowni. Nadciśnienie powstałe w czasie pompowania zamyka przepływ powrotny ścieków do zbiornika tłoczni. W czasie trwania cyklu pracy pompy ścieki dopływają do zbiornika poprzez drugi separator i układ hydrauliczny niepracującej pompy. Po osiągnięciu dolnego zadanego poziomu ścieków w zbiorniku pompa zostaje automatycznie wyłączona. Konstrukcja separatora (system specjalnie ukształtowanego kosza prętowego) powoduje iż przepompownia może pracować w sposób ciągły nie wymagający wprowadzania dodatkowych operacji usuwania zgromadzonych zanieczyszczeń. Podczas każdego uruchomienia pompy następuje „samoczyszczenie” separatora. Układ hydrauliczny pomp nie mający bezpośredniego kontaktu z ciałami stałymi a w szczególności z wleczonymi nie jest narażony na przytkanie. Ścieki z tłoczni pompowane są do części mechanicznego oczyszczania ścieków.

Mechaniczne oczyszczanie ścieków – Hala sit

Zastosowano dwa sita bębnowe wirowe pro. ENKO typu SBW o wydajności 150 m³/h i prześwicie 3 mm. Każde z sit posiada praso – płuczkę. Do sita ścieki doprowadzane są za pomocą pomp. Ścieki wprowadzane są osiowo do półokrągłego sita ze stali nierdzewnej, którego prześwit wynosi 3 mm. Skratki separowane są na sicie, a ściek przesącza się do dolnego zbiornika skąd grawitacyjnie spływa do kanału i dalej do piaskownika. Skratki, które zostały wyseparowane na sicie, usuwane są za pomocą wolno obracającego się układu szczotek – następuje ich usunięcie do zasypu prasopłuczki. Prasopłuczka płucze skratki wodą w celu usunięcia zanieczyszczeń organicznych i tłokiem wypycha stałe zanieczyszczenia jednocześnie realizując transport oraz odwadnianie. Skratki trafiają do kontenerów umieszczonych poza budynkiem. Ściek kierowany jest korytem do piaskownika.

Piaskownik

Zainstalowano piaskownik pinowo-wirowy z separatorem piasku. Wydajność 150 m³/h. Ścieki wpływają rurą wlotową w obręb płaszcza wewnętrznego urządzenia. W wyniku ruchu okrężnego cieczy wspomagającego zjawisko sedymentacji, ziarna piasku opadają na dno piaskownika. Ścieki po wytrąceniu zawiesiny ciężkiej (piasek, ciała stałe) odprowadzane są z piaskownika rurą wylotową do zewnętrznego pierścienia urządzenia. Osadzająca się w dolnej części pulpa piaskowa jest wydalana na zewnątrz poprzez podajnik ślimakowy wyposażony w układ ogrzewania do kontenera. Moc napędu ślimaka 1,5 kW. Piasek z piaskownika magazynowany jest pod wiatą a następnie raz do roku razem ze skratkami transportowany na składowisko odpadów.

Reaktor biologiczny

Ścieki mechanicznie podczyszczone odpływają do istniejącego stopnia biologicznego oczyszczania, które odbywa się w istniejących komorach reaktora biologicznego. Istniejący zbiornik żelbetowy o wymiarach wewnętrznych L × S = ok. 31 × 20 m i głębokości czynnej h =  4,5 m podzielony jest na 2 niezależnie pracujące ciągi technologiczne. W skład istniejącego reaktora biologicznego po modernizacji wchodzą następujące jednostki technologiczne:

1. Komora beztlenowa / defosfatacji
2. Komora niedotleniona / denitryfikacji
3. Komora nitryfikacji i napowietrzania
4. Komora stabilizacji osadu

Ścieki surowe po mechanicznym oczyszczeniu skierowane są do istniejącej komory beztlenowej / defosfatacji biologicznej wyposażonej w mieszadło zatapialne, którego zadaniem jest wymieszanie zawartości komory i utrzymanie osadu czynnego w zawieszeniu. Do komory skierowana jest recyrkulacja zewnętrzna osadu zagęszczonego z komory regeneracji. Następnie ścieki dopływają do komory denitryfikacji (istniejąca komora SDN), która wyposażona jest w mieszadło zatapialne i do której kierowana jest cyrkulacja wewnętrzna osadu z komory napowietrzania. W komorze również występuje wymieszanie zawartości i utrzymanie osadu czynnego w zawieszeniu. Na ciągach zainstalowany jest pomiar przepływu osadu cyrkulacji i recyrkulacji. Ścieki z komory denitryfikacji dopływają do komory nitryfikacji i napowietrzania. Komora wyposażona jest w istniejący układ dystrybucji powietrza.  Napowietrzanie następuje poprzez dyfuzory zainstalowane na rusztach napowietrzających drobnopęcherzykowych w dnie komory. Powietrze generowane jest przez dmuchawy w hali dmuchaw i kierowane do komory rurociągami ze stali nierdzewnej. Komora wyposażona jest również w pompy do cyrkulacji wewnętrznej osadu. Z komory grzebieniami pilastymi ściek transportowany jest do osadników wtórnych.

Osadniki wtórne

W celu separacji osadu czynnego od ścieków oczyszczonych, mieszanina osadu czynnego i ścieków z komory nitryfikacji i napowietrzania dopływa do istniejących radialnych osadników wtórnych. Wydajność hydrauliczna obydwóch osadników wynosi ok. Q_hmax = 2 × 45 m³/h = 90 m

Parametry techniczne:

• Średnica czynna osadnika D = 9,0 m
• Powierzchnia czynna A = 2 × 63 m² = 126 m²
• Wysokość robocza h = 3,0 m
• Wysokość całkowita H = 4,7 m

Funkcja urządzenia to sedymentacja osadu nadmiernego (oddzielenie osadu od oczyszczonych ścieków) i jego odprowadzenie poza układ oczyszczania oraz zatrzymanie i mechaniczne usuniecie części pływających z powierzchni osadnika wtórnego oraz ochrona odbiornika przed wtórnym zanieczyszczeniem zawiesina pływającą. Wyposażenie stanowi: przelew pilasty z fartuchem, komora odprowadzenia i doprowadzenia ścieków, mechaniczny zgarniacz osadu i urządzenie do usuwania części pływających

Osad z dna osadnika kierowany jest do pompowni osadu a części pływające do głównej pompowni ścieków. Ściek oczyszczony przelewem pilastym kierowany jest do kolektora odpływu w kierunku odbiornika.

Kolektor ścieków oczyszczonych

W istniejącej komorze pomiarowej na odcinku rurociągu grawitacyjnego odprowadzającego ścieki oczyszczone zainstalowany będzie przepływomierz elektromagnetyczny z możliwością przesyłania danych do sterownika centralnego sterującego pracą oczyszczalni ścieków.

Układ pomiarowy wymaga wymiany, należy przewidzieć jego demontaż.

Technologia przeróbki osadu

Przeróbka osadów odbywa się w budynku stacji odwadniania osadów. W budynku zamontowano prasę taśmową do odwadniania osadów. Prasa posiada zespół urządzeń przystosowanych do współpracy z urządzeniem. Osady odwodnione są higienizowanie wapnem. Po odwodnieniu i wapnowaniu są gromadzone na placu składowym.

Statystyka

Średniodobowa przeróbka ścieków oczyszczonych na oczyszczalni w ostatnim roku wynosiła ok. 1240 m³/dobę. Do odbiornika odprowadzono 284 071 m³ ścieków oczyszczonych spełniających wymagania w zakresie jakości ścieków oczyszczonych.

Adres:
Oczyszczalnia Ścieków Biała Piska
ul. Batorego
12-230 Biała Piska

W 2022 roku podjęto decyzję o drugiej modernizacji oczyszczalni ścieków w Białej Piskiej. Na inwestycję gmina otrzymała dofinansowanie z Rządowego Funduszu Polski Ład – Program Inwestycji Strategicznych. Wartość inwestycji to aż 18 milionów 450 tysięcy złotych.

Jest to największa inwestycja gminna, która obejmuje: modernizację oczyszczalni ścieków poprzez budowę dodatkowego reaktora biologicznego zwiększającego wydajność oczyszczania ścieków, trzeciego osadnika wtórnego, budowę budynków gospodarki osadowej, garażu, wymianę sit, dmuchaw, wykonanie instalacji wodno-kanalizacyjnej i elektrycznej, wymianę: mieszadeł, dyfuzorów, pomp, tlenomierzy, przepływomierzy, modernizację technologii przeróbki osadu, wydzielenie i utwardzenie dróg, monitoring oraz wymianę i naprawę systemu sterowania i automatyki.  Zakończenie prac i oddanie do użytkowania nowo zmodernizowanej Oczyszczalni Ścieków planowane jest na grudzień 2024 roku.